मंगल दोष (Mangal Dosha) ज्योतिष शास्त्रमा एक महत्त्वपूर्ण अवधारणा हो, जुन विशेष गरी हिन्दू विवाहको सन्दर्भमा चर्चा गरिन्छ। यो दोष जन्म कुण्डलीमा मंगल ग्रह (Mars) को निश्चित स्थानमा अवस्थित हुँदा उत्पन्न हुन्छ। सामान्यतया, यदि मंगल ग्रह कुण्डलीको पहिलो, चौथो, सातौं, आठौं वा बाह्रौं भावमा बसेको छ भने त्यसलाई मंगल दोष मानिन्छ। यस्तो अवस्था भएका व्यक्तिलाई "मंगली" भनिन्छ।
मंगल दोषको प्रभाव -
ज्योतिष अनुसार, मंगल दोषले वैवाहिक जीवनमा समस्या ल्याउन सक्छ, जस्तै:
- जीवनसाथीसँग मतभेद वा झगडा - वैवाहिक सुखमा कमी - कतिपय अवस्थामा जीवनसाथीको स्वास्थ्यमा प्रभाव
यद्यपि, यो प्रभाव व्यक्तिको सम्पूर्ण कुण्डली र अन्य ग्रहहरूको स्थिति अनुसार फरक पर्न सक्छ।
मंगल दोषको समाधान -
मंगल दोष कम गर्न वा यसको प्रभावलाई कम गर्न केही उपायहरू हुन्छन् ।
1. मंगलीकसँग विवाह: यदि दुवै जना मंगली छन् भने दोषको प्रभाव कम हुन्छ ।
2. कुम्भ विवाह: मंगली व्यक्तिले पहिले कुम्भ (माटोको घडा), पीपलको रूख वा भगवान विष्णुको मूर्तिसँग प्रतीकात्मक विवाह गरेर दोष निवारण गर्न सकिन्छ।
3. मंगलवारको व्रत: मंगल ग्रहलाई शान्त गर्न मंगलवारको व्रत बस्ने वा हनुमान चालिसा पाठ गर्ने।
4. दान: रातो चन्दन, रातो वस्त्र वा मंगलसँग सम्बन्धित वस्तुहरू दान गर्ने।